20 Şubat 1472’de, Norveç’e bağlı Orkney ve Shetland Adaları, İskoçya Krallığı’na resmen devredildi. Bu olay, aslında bir düğün hediyesiyle başlamıştı! Norveç Kralı VIII. Christian’ın kızı Margaret, İskoçya Kralı III. James ile evlenecekti ve çeyiz olarak bu adalar sunulmuştu. Ancak Norveç, çeyiz parasını ödeyemeyince adalar kalıcı olarak İskoçya’ya geçti. Bu, tarihin en ilginç “borç kapatma” hikayelerinden biridir.

Yorum

Bu olay, Orta Çağ’da diplomasinin ne kadar pratik ve maddi temellere dayalı olduğunu gösteriyor. Günümüzde uluslararası ilişkiler genellikle ideoloji, güç dengeleri veya ekonomik çıkarlarla şekillenirken, o dönemde bir düğün bile jeopolitik sınırları değiştirebiliyordu. Adaların el değiştirmesi, sadece bir kraliyet evliliğiyle sınırlı kalmayıp, Kuzey Avrupa’daki güç dengelerini de etkilemiş; İskoçya’nın denizcilik ve ticaret kapasitesini artırmıştı.

Analiz

Bu devir, tarihte “çeyiz diplomasisi”nin nadir ama etkili örneklerinden biri. Norveç’in ekonomik zayıflığı, aslında İskoçya için beklenmedik bir avantaj yarattı. Adaların stratejik konumu, balıkçılık ve deniz ticareti açısından önemliydi; bu da İskoçya’yı uzun vadede güçlendirdi. Günümüz perspektifinden bakarsak, böyle bir olayın modern eşdeğeri belki bir ülkenin borç karşılığında başka bir ülkeye toprak devretmesi olurdu ki bu, bugünün uluslararası hukukunda hayal bile edilemez. Yine de, tarih bize şunu öğretiyor: En beklenmedik olaylar bile domino etkisiyle büyük değişimlere yol açabilir.

Bu hikaye, hem romantizm hem de pragmatizm içeriyor; sizce tarihin başka hangi köşelerinde böyle ilginç tesadüfler gizli olabilir?

Derin Anlam